Üretken yapay zekanın Türkiye’deki ekonomik potansiyeli

Google’ın isteği üzerine Implement Consulting Group tarafından yürütülen bu çalışma, yapay zekanın Türkiye’de GSYİH’ye katkısına ve istihdam üzerindeki etkilerine ilişkin tahminlere yer vermektedir. Üretken yapay zekanın tam potansiyelinin yakalanması, güçlü bir operasyonel ortam oluşturulmasından yapay zeka ile ilgili becerilere sahip insan kaynağı yetiştirilmesine kadar uzanan birçok dinamiğe bağlıdır.

Çalışmadaki önemli bulgular

• Ekonomik potansiyel: Türkiye'de üretken yapay zeka kullanımının geniş bir alana yayılması, yaklaşık on sene içerisinde Türkiye'nin yıllık GSYİH’sine %5 ilave katkı sağlayabilir. Bu da 1,2 ila 1,4 trilyon Türk lirasına (50-60 milyar ABD dolarına) denk gelmektedir.
  
  Kazanımlar üç kaynaktan gelmektedir: üretken yapay zeka ile çalışan kişilerin üretkenliğe katkısı, üretken yapay zekanın yardımıyla otomasyona uğrayan işlerden boşa çıkan zaman ve zamanın tekrar önceliklendirilerek diğer katma değerli faaliyetlere ayrılması.
• İstihdama etkisi: Türkiye'deki işlerin %55'inde üretken yapay zeka ile birlikte çalışılması tahmin edilirken, %41’inin üretken yapay zekadan etkilenmemesi beklenmektedir. Yapay zekadan yüksek oranda etkilenmesi öngörülen işler, Türkiye'deki mevcut işlerin yalnızca %4'ünü oluşturmaktadır. Yapay zeka destekli ekonomide, otomasyon nedeniyle kapanacak işlerin yerini alacak yeni işler sayesinde, işsizlik seviyelerinde değişiklik yaşanmaması beklenmektedir.
• Yararlanan ana sektörler: Üretken yapay zekanın ekonomik potansiyelinin yaklaşık %70’inin ticaret, ulaşım, turizm, imalat, inşaat, enerji ve su gibi sektörlerden gelmesi beklenmektedir. Göreceli olarak en büyük katma değer artışının bilgi ağırlıklı işletme hizmetlerinde görülmesi öngörülmektedir.
• Yapay zekaya hazırlık: Türkiye yapay zekanın geniş alanda kullanımı için güçlü bir operasyonel ortama sahip olmasına rağmen strateji, altyapı ve temel inovasyon dinamikleri açısından geride kalmaktadır. Yapay zekadan tam anlamıyla fayda sağlamak için Türkiye’nin iş gücünü yeniden eğitmesi ve yapay zeka ile ilgili yeni becerilerle donatması, AR-GE faaliyetlerini artırması ve ticari atılımı hızlandırması gerekmektedir.
• Yapay zekanın sağlayacağı fırsatları yakalamak için yol haritası: Türkiye mevcut kapsamlı ulusal yapay zeka stratejisini geliştirmeye devam ederken işbirliğini güçlendirecek ve yapay zeka ile ilgili inovasyon faaliyetlerini ölçeklendirecek ulusal programlardan da yararlanabilir.